Funkcje, jakie pełni w polskim systemie prawnym ktoś wykonujący zawód notariusza są dla większości obywateli nieco tajemnicze, aż do momentu, w którym jesteśmy zmuszeni do skorzystania z jego usług. Obecnie są to sytuacje coraz częstsze, dlatego warto krótko przybliżyć sobie, czym dokładnie zajmuje się notariusz, w jakich okolicznościach będzie potrzebna jego pomoc oraz ile mogą kosztować jego usługi.
Otóż mianem notariusza określa się prawnika, który jest uprawniony do sporządzania dokumentów określonego typu i poświadczania ich prawdziwości. Jest to funkcja niezwykle ważna nie tylko w polskim systemie prawnym, bowiem pozwala na uzyskanie pewności, że dokument sporządzony przez notariusza i poświadczony przez tego urzędnika jest całkowicie zgodny ze stanem faktycznym i można na jego podstawie dokonać określonej czynności bez narażania się na błędy jakie mogą wynikać w przypadku sporządzenia dokumentu przez inne osoby.
Z tego właśnie względu niektóre dokumenty mają odgórnie narzucona formę aktu notarialnego, zwłaszcza te dotyczące obrotu rzeczami o znacznej wartości lub też dotyczą spraw niezwykle istotnych z punktu widzenia ustawodawcy.
Zawód notariusza, chociaż w minionym systemie prawnym był traktowany po macoszemu ze względu na stosunkowo niewielkie prawa przysługujące obywatelowi, jest zatem niezmiernie ważny i niemożliwe byłoby sprawne funkcjonowanie systemu bez kogoś pełniącego podobne zadania. Żeby zostać notariuszem jest zatem wymagane odebranie odpowiedniego wykształcenia prawniczego, które jest dopiero początkiem drogi do uzyskania uprawnień związanych z tą pracą.
Po odebraniu dyplomu konieczne jest również odbycie dwu i pół letniej aplikacji notarialnej
To jednak nie wszystkie wymagania jakie musi spełnić przyszły notariusz. Po aplikacji czeka jeszcze na niego asesura czyli dwuletni staż w zawodzie i uzyskać nominację Ministra Sprawiedliwości, który równocześnie wyznaczy miejsce siedziby.
Całkiem sporo formalności, ale biorąc pod uwagę zarobki na jakie może liczyć notariusz to jednak warto poświęcić kilka lat na naukę. Dodatkowo notariusz, chociaż nie jest funkcjonariuszem publicznym, może liczyć na ochronę prawną im przysługującą.
Jak już wyżej wspomniano, w polskim systemie prawnym, niektóre dokumenty mają zarezerwowaną formę aktu notarialnego i jako takie wymagają pracy notariusza. W związku z tym praktycznie żaden notariusz nie musi się obawiać, że zabraknie dla niego zajęcia.
Jako, że prawo wymusza niekiedy wizytę w kancelarii notarialnej zatem chcąc, nie chcąc musimy w określonych okolicznościach korzystać z usług tego urzędnika. Jak możecie się domyślać jego praca nie jest darmowa i notariusz pobiera za nią odpowiednie wynagrodzenie.
To ile kosztuje notariusz zależy od rodzaju czynności prawnej jaka jest dokonywana z jego udziałem i jednocześnie od ustalanej odgórnie taksy notarialnej, a właściwie jej maksymalnej wartości. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby na mocy odrębnej umowy z notariuszem policzył nam on mniej za swoje usługi. Nie może jednak pobrać wyższego wynagrodzenia niż jest to ustalone w przepisach prawa. Warto pamiętać, że do taksy notarialnej dolicza się również 23% podatku VAT zatem umawiając się na konkretną kwotę trzeba uściślić czy będzie to wartość netto czy brutto.
Taksa notarialna zależy natomiast od wartości przedmiotu jakiego dana czynność prawna dotyczy. Najniższa jest ona dla rzeczy o wartości nie przekraczającej 3000 zł i wynosi około 100 zł.
Im wyższa wartość tym wyższe też będzie wynagrodzenie notariusza, które najczęściej określane jako kwota, którą należy zapłacić w przypadku przedmiotu o określonej wartości plus procent wartości od nadwyżki po przekroczeniu określonej kwoty. Przykładowo taksa dla czynności prawnej dotyczącej rzeczy o wartości od 60 000 zł do miliona złotych wyniesie 1010 zł plus 0,4% od nadwyżki nad kwotę sześćdziesięciu tysięcy. Oczywiście notariusz może zażyczyć sobie niższego wynagrodzenia i często też korzysta z tego prawa zwłaszcza w przypadku czynności często występujących.
